มนัส พุทธรัตน์ ถือธงนำชาวสวนปาล์มน้ำมัน ทุ่งรังสิต คว้าชัยการต่อสู้ สู่แปลงส่งเสริม ตอนที่ 1

เรื่อง/ภาพ : ธันยวีร์ ปลอดภัย

หลังจากที่ผู้เขียนเข้าสัมภาษณ์พิเศษ นายศักดิ์ศิลป์  โชติสกุล ผู้อำนวยการกลุ่มส่งเสริมการผลิตยางพาราและปาล์มน้ำมัน ที่ กรมส่งเสริมการเกษตร ถัดมาอีกวันก็ได้ลงพื้นที่เพื่อรวบรวมข้อมูลเพิ่ม โดยบุกไปถึงบ้าน นายมนัส พุทธรัตน์ หรือ เฮียมนัส ที่ผู้เขียนเรียกจนติดปาก หนึ่งในอดีตชาวสวนส้ม และปัจจุบันเป็นหนึ่งในผู้ปลูกปาล์มน้ำมันแห่งทุ่งรังสิต

นายมนัส พุทธรัตน์
หนึ่งในแกนนำชาวสวนปาล์มน้ำมันทุ่งรังสิต

              อีกบทบาทที่ผู้เขียนเห็นจนชินตาคือหนึ่งใน “แกนนำ”  ชาวสวนปาล์มทุ่งรังสิต ทุกครั้งที่มีการประชุม หรือ งานอะไรก็ตาม ที่เกี่ยวกับปาล์มน้ำมัน เขาจะให้ความร่วมมือพร้อมทั้งให้ข้อมูลด้วยดีมาโดยตลอด และสำหรับเบื้องหลังความสำเร็จนั้นคงจะขาดบุคคลนี้ไม่ได้

                เมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2555 ผู้เขียนได้เดินทางมุ่งหน้าไปย่านหนองเสือ ซึ่งเป็นทั้งสวนและบ้านของเฮียมนัส และไม่นานก็ถึงที่หมาย ซึ่งเจ้าตัวก็ให้การตอนรับเป็นอย่างดี

นั่งพูดคุยกันในบรรยากาศสบายๆที่ศาลาริมน้ำ ภายในบริเวณบ้าน และแน่นอนประเด็นที่หยิบยกขึ้นมาเป็นหัวข้อสนทนาครั้งนั้นคือเรื่อง ความสำเร็จที่ชาวสวนปาลามน้ำมันทุ่งรังสิต ได้รับประกาศส่งเสริมปลูกปาล์มน้ำมัน รายแปลง พร้อมทั้งสอบถามถึงแก่นแท้ของเรื่องราวทั้งหมด

เฮียมนัส เล่าว่า ในยุคเริ่มต้น หรือเมื่อปี 2547 มีเกษตรกรที่เข้าร่วมเป็นแกนนำทดลองปลูกนั้นมีหลายคนโดยเฉพาะ นายอักษร น้อยสว่าง ที่ปัจจุบันรับหน้าที่เป็นประธาน “ชมรมผู้ปลูกปาล์มน้ำมันทุ่งรังสิต” เป็นคนที่เคยพบกับ “ความล้มเหลว” จากการปลูกส้มในพื้นที่คลองรังสิต  อ.หนองเสือ  จังหวัดปทุมธานี มาแล้วในอดีต

ต่อมาเขาได้ร่วมมือกับเกษตรอำเภอหนองเสือ  เข้าร่วมโครงการทดสอบปลูกปาล์มน้ำมันนอกพื้นที่ส่งเสริม โดยใช้พื้นที่สวนส้มร้างเดิมที่มีลักษณะเป็นร่องสวน จำนวน 10 ไร่ เป็นแปลงทดสอบ ปัจจุบันพื้นที่สวนปาล์มทั้งหมดกว่า 50 ไร่ และเก็บผลผลิตจำหน่ายไม่ต่ำกว่า 25 ตัน/เดือน มีรายได้ที่มั่นคงทุกๆ 15 วัน

                สำหรับเฮียมนัส เพิ่งจะเริ่มปลูกปาล์มมาได้ 3 ปีกว่าๆเท่านั้น แต่หลังจากเข้าสู่วงการนี้แล้ว ทำให้เริ่มศึกษาข้อมูลต่างๆ รวมทั้งผลประโยชน์ที่ควรจะได้ของตนเอง และเพื่อนๆชาวสวนปาล์มที่กำลังคาราคาซังกับการประกอบอาชีพใหม่นี้

นายอักษร น้อยสว่างประธานชมรมผู้ปลูกปาล์มน้ำมันทุ่งรังสิต

“ตอนนั้นผมยังไม่ได้ปลูกปาล์ม ผมก็ยังไม่กล้าเข้าไปวุ่นวายอะไร หลังจากนั้นประมาณปี 2552 ผมเริ่มลงมือปลูก พร้อมทั้งหาข้อมูลทั้งทางวิชาการ และทางข้อมูลเกษตรกร ไม่ว่าจะเป็นเรื่องดิน เรื่องสายพันธุ์ การจัดการดูแล หรือแม้แต่ถ้ามีการประชุมเกี่ยวกับเรื่องของปาล์มน้ำมัน ผมจะเข้าร่วมตลอดไม่เคยขาด เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ถูกต้องนำมาพัฒนาอาชีพเรา”

“เมื่อเราตั้งใจกับอาชีพใหม่ตรงนี้ เราควรเอาจริงเอาจัง เมื่อเห็นว่าปาล์มน้ำมันสามารถสร้างรายได้ให้เราได้ และมีแนวโน้มที่มั่นคง มีผลผลิตต่อไร่ที่ดี ดังนั้นการกู้เงิน ธ.ก.ส.เพื่อมาลงทุนตรงนี้คงไม่มีปัญหา แต่ที่สุดแล้วก็ยังติดปัญหาที่ว่า ไม่ได้เป็นเขตส่งเสริม ความมั่นคงไม่เกิด อาจเป็นเพราะกลัวว่าจะล่มสลายเหมือนสวนส้มแล้วไม่มีเจ้าภาพรับผิดชอบเป็นการเพิ่มหนี้เข้าไปอีกก็ได้ พวกผมจึงต้องพึ่งภาครัฐให้พิจารณา”

“ปรับโครงสร้างหนี้” ผลประโยชน์ชิ้นใหญ่ ของเกษตรกรทุ่งรังสิต

หากได้รับการส่งเสริมปลูกปาล์มน้ำมันอย่างเป็นทางการจากรัฐ

       

ด้วยเหตุผลนานับประการที่จะสามารถ “ปลดล็อค” ให้เกษตรกรทุ่งรังสิตมีช่องทางหาเงินใช้หนี้ ธ.ก.ส.ที่พะรุงพะรังมาตั้งแต่ทำสวนส้ม  หากพวกเขาได้รับการสนับสนุนปลูกปาล์มน้ำมันอย่างเป็นทางการ อาทิ หน่วยงานราชการจะสามารถเข้ามาผลักดันให้องค์ความรู้ต่างๆ ได้อย่างเต็มที่ ทั้งเรื่องปุ๋ย  - ยา เรื่องความเป็นกรด – ด่างของสภาพดิน หรือ หากเกิดปัญหาภัยพิบัติด้านโรคแมลง ก็จะได้รับคำแนะนำพร้อมการป้องกันแก้ไขอย่างทันทวงทีจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เป็นต้น

“ส่วนมากเกษตรกรในเขตรังสิต หนองเสือ จะเป็นแปลงส้มร้าง และจะมีปัญหาหนี้สินตกค้างกับทาง ธ.ก.ส.  หลังจากสวนส้มเสียหายก็พากันทำสวนผักต่างๆ หลายคนที่จะกู้เงิน ธ.ก.ส.ก็ไม่ได้เพราะเขากลัวไม่มีเงินคืน เขาบอกว่าเรายังไม่ได้ทำอาชีพที่มองดูมั่นคงยั่งยืน เราไม่ได้ปลูกพืชที่เป็นพืชเศรษฐกิจ เป็นหนี้ตกค้าง ไม่สามารถชำระดอกเบี้ยได้ไม่สามารถชำระเงินต้นได้ บางคนก็ต้องเอาโฉนดไปขัดดอกทำให้ที่ดินติดอยู่กับ ธ.ก.ส. มีปัญหามาตลอด วันดีคืนดีไปตกอยู่กับมือนายทุนทำให้เกิดความเสียหายต่อเกษตรกรของเรา แต่เมื่อเราปลูกพืชที่สร้างอาชีพ สร้างเงินแล้วก็อยากได้รับการผลักดันให้ได้เป็นแปลงส่งเสริมอย่างเป็นทางการ การช่วยเหลืออะไรๆจะได้ง่ายและสะดวกขึ้น” 

(ติดตามต่อตอนที่ 2)