ประมวลองค์ความรู้สู่ พ.ร.บ.ปาล์มน้ำมันแห่งชาติ ตอนที่ 2

นายอำพล แดงบรรจง

เมื่อพูดถึงเรื่องของสายพันธุ์ แม้ว่าสายพันธุ์ปาล์มน้ำมันเมืองไทยจะมีจำหน่ายอยู่มากมายและหลายบริษัทที่ได้รับความนิยม และไว้วางใจด้านคุณภาพต้นกล้าจากเกษตรกร สำหรับ บริษัท สินธุเศรษฐ์ จำกัด ก็เช่นกันที่ได้รับความนิยมไม่น้อยเนื่องจากประสิทธิภาพในการให้ผลผลิตต่อไร่ และเปอร์เซ็นต์น้ำมัน

แม้ว่า นายวิสันต์ สินธุนนท์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท สินธุเศรษฐ์ จำกัด ไม่สามารถเดินทางเข้าร่วมงานได้ เนื่องจากติดภารกิจด่วน แต่เขาได้ส่ง นายอำพล แดงบรรจง หลานชายที่เป็นคนหนุ่มรุ่นใหม่ไฟแรงมาร่วมเสวนาในครั้งนี้ด้วย ซึ่งเขาก็ไม่ทำให้ผิดหวังพร้อมกล่าวให้ผู้เข้าร่วมเสวนาฟังว่า

มีหลายครั้งเช่นกันที่จะหลีกไม่พ้นเรื่องของจำนวนต้นที่ปลูก/ไร่ระหว่าปาล์มสายพันธุ์คอมแพ็คท์ ที่สามารถปลูกได้ 28 ต้น/ไร่ ในขณะที่สายพันธุ์ทั่วไปปลูกได้เพียง 26 ต้น/ไร่ นายอำพล ไม่อธิบายอะไรมาก เพราะอธิบายกันมามาก และเกือบทุกเวทีเลยก็ว่าได้ หากแต่ท้าพิสูจน์โดยการให้เข้าดูแปลงปลูกที่ทางบริษัทได้ปลูกไว้ รวมทั้งแปลงปลูกที่เกษตรกรหลายๆพื้นที่นำไปปลูกที่มีปาล์มตั้งแต่อายุ 3 ปี ไปจนถึงปาล์มใหญ่

“ เราจะไม่พูดเรื่องตัวเลขว่าเป็นอย่างไร แต่ว่าเราเปิดให้ทุกท่านที่สนใจและทดลองเรื่องของ ปริมาณผลผลิตต่อไร่ ต่อปี ตลอดจนตรวจสอบเรื่องเปอร์เซ็นต์น้ำมัน เพราะทางบริษัทเองก็มีความมั่นใจในระดับหนึ่งเกี่ยวกับเรื่องของสายพันธุ์ ทั้งนี้เราก็ได้ปลูกเป็นแปลงตัวอย่างให้เกษตรกรได้ดูโดยได้นำไปปลูกในเขตหนองเสือกว่า 3,000 ไร่ และที่ อ.วัฒนานคร จ.สระแก้ว อีก 1,500 ไร่ ทั้งนี้ได้กระจายไปปลูกในเขตอื่นๆอย่าง จ.กาญจนบุรี พื้นที่ที่มีข้อกังขาในเรื่องของปริมาณน้ำ เป็นต้น จากที่ผ่านมาทางเราก็ได้รับเสียงตอบรับเป็นที่น่าพึงพอใจในเรื่องของเกษตรกรที่ซื้อพันธุ์เราไปปลูก ซึ่งเขาเองก็ได้ทำการทดลองด้วยตัวเองโดยการปลูกเปรียบเทียบกับสายพันธุ์อื่นด้วยเช่นกัน”

แม้ว่าการกระจายสายพันธุ์ปลูกในแต่ละพื้นที่ทางบริษัทจะมีการสอบถามลูกค้าทุกครั้งปลูกที่ไหน และมีแหล่งน้ำหรือไม่ หากมองดูเสี่ยงเกินไปทางบริษัทก็ไม่จำหน่ายสายพันธุ์ให้เช่นกัน ดังนั้นการบริการหลังการขาย และแผนการตลาดจึงเป็นเรื่องที่จำเป็นอย่างมากเพื่ออธิบายความชัดเจนจนให้เกษตรกรได้รับทราบ

“สำหรับเรื่องของเปอร์เซ็นต์น้ำมันทางบริษัทเราจะให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก มีการสุ่มตัวอย่างเพื่อเช็คเปอร์เซ็นต์น้ำมันอยู่อย่างต่อเนื่อง ซึ่งตรงนั้นจะเป็นเครื่องการันตีให้เราได้ว่าสายพันธุ์จากทางบริษัทเราให้ผลตอบแทนที่คุ้มค่ากับเกษตรกรจริงๆ ที่ผ่านมาปาล์มน้ำมันสายพันธุ์คอมแพ็คท์ยังเป็นส่วนน้อยในการที่เขามาแชร์ความนิยมดั้งเดิมในเรื่องของการรับซื้อแบบกำหนดราคา/กิโลกรัม หรือ ซื้อรวม เขาไม่เสียเวลามาซื้อแบบเปอร์เซ็นต์น้ำมันที่ยังเป็นส่วนน้อย แต่คาดว่าในอนาคตความโชคดีต้องเข้าข้างผู้ที่ปลูกปาล์มน้ำมันสายพันธุ์ที่มีเปอร์เซ็นต์น้ำมันดีๆอย่างแน่นอน”

อาจจะเป็นอีกท่านหนึ่งที่ไม่ถนัดในการพูดสักเท่าไร หากแต่ผลงานในเชิงปฏิบัตินั้นจะเป็นคำอธิบายข้อสงสัยทั้งหมดของทุกเรื่องราว ทั้งนี้ทั้งนั้นในการขายของ บจก.สินธุเศรษฐ์ ก็ยังคงเน้นในการสอบถามถึงความพร้อมของสภาพพื้นที่เพื่อนำข้อมูลมาตัดสินใจการขายด้วยเช่นกัน หากพื้นที่นั้นๆไม่พร้อม การจำหน่ายต้นพันธุ์ย่อมไม่เกิดขึ้นอย่างแน่นอน

3.กำหนดให้มีกฎข้อบังคับอย่างเข้มงวดด้านมาตรฐานโรงงาน และ ลานเท       

นายสุวิทย์ พยัพพานนท์

เป็นหัวข้อถกเถียงที่ต่างฝ่ายต่างไม่ยอมลงให้กันสักที่เรียกได้ว่าสู้กันทั้งบนดิน ใต้ดิน จนสะเทือนไปทั่ววงการเรื่องของมาตรฐานโรงงาน และลานเท เพราะไม่รู้ใครกันแน่ที่เป็นฝ่ายทำให้เปอร์เซ็นต์น้ำมันขาดหายไป เอาเป็นว่าลองฟังเสียงของผู้ไม่ได้เกี่ยวข้องในเรื่องของลานเท และโรงงานดูบ้างว่ามีความเห็นอย่างไร แล้วค่อยไปฟังผู้ที่ดำเนินงานด้านโรงงานกันต่อ

สุวิทย์ พยัพพานนท์ ผู้เขย่าวงการปาล์มน้ำมันด้วยผลงานการให้ปุ๋ยด้วยการเจาะต้น ซึ่งก็ได้รับความฮือฮาอย่างมากจากหลายๆฝ่ายของคนวงการปาล์มน้ำมันถึง “ผลดี ผลเสีย” วิธีดังกล่าว แต่อย่างไรก็ตามสำหรับเรื่องนั้นก็ต้องสอบถามรายละเอียดเชิงลึกโดยตรงกันอีกทีแล้วกัน

กลับมายังหัวโขนอีกหัวที่เขาสวมอยู่นั้นคือ อุตสาหกรรมจังหวัดระนอง สุวิทย์ พยัพพานนท์ เป็นบุคคลหนึ่งที่มีประสบการณ์เกี่ยวกับปาล์มน้ำมันมานาน และเป็นผู้ที่มีแนวคิดที่ได้จากการลงพื้นที่ดูงานต่างๆมาประมวลให้สมาชิก และผู้ที่เกี่ยวข้องได้รับทราบทุกครั้งที่มีโอกาสได้เข้าร่วมในการประชุมต่างๆอย่างครั้งนี้ เขายกตัวอย่าง อุตสาหกรรมของประเทศจีนได้มีโอกาสได้เดินทางไปดูงานมาทำให้ทราบมาเบื้องหลังของความสำเร็จ และการทำงานอย่างเป็นระบบของประเทศจีน เพราะมีการผลักดันอย่างชัดเจนของรัฐบาล เช่นใครสนใจเรื่องปาล์มก็รวบรวมสมาชิกมาแล้วเรียนรู้เรื่องนั้นโดยตรง และจริงจัง นั่นแสดงให้เห็นว่าเขาตั้งใจเรียนรู้เมื่อเรียนเสร็จลงมือปฏิบัติทันที

จะเห็นได้ว่าข้อมูลเบื้องต้นที่อุตสาหกรรมจังหวัดระนองกล่าวมานั้นจะสอดคล้องกับ น.ต.ถนิต พรหมสถิต ที่ว่าควรจะผลักดันให้เกิดคลัสเตอร์ปาล์ม เพื่อให้มีการพัฒนาอย่างจริงจัง อย่างประเทศจีนที่เขาก้าวหน้าในเรื่องของผลผลิตที่ดีเมื่อเทียบกับต้นทุนในการผลิต

นอกจากนั้นนายสุวิทย์ยังเปิดเผยข้อมูลที่เป็นเหมือน “ลับ ลวง พลาง” ของโรงงานหีบเมืองไทยให้ทราบถึงส่วนได้ ส่วนเสียให้สื่อ และผู้เข้าร่วมงานเสวนาในครั้งนี้ให้ทราบว่า

“ในการตั้งโรงงานด้วยต้นทุนไม่ต่ำกว่า 300 ล้านได้และดำเนินงานพร้อมได้กำไรนอกเหนือจากรายได้ที่ได้จากปรายโปรดักส์แล้ว ยังมีส่วนที่ทางโรงงานไม่ได้บอกให้เกษตรกรทราบ คือ น้ำมันเมล็ดใน, ทะลายเปล่า, กะลาปาล์ม เป็นต้น ซึ่งที่กล่าวมานี้ก็สามารถสร้างเงินให้มากเช่นกัน โดยเฉพาะที่ชาวสวนเสียเปรียบที่เห็นได้ชัดคือโรงงานไม่ได้คิดในส่วนของน้ำมันเมล็ดใน”

นายสุระ  ตั๊นวิเศษ 

สำหรับ นายสุระ ตั๊นวิเศษ ฝ่ายส่งเสริมวิชาการ ตัวแทนจาก บริษัท สุขสมบูรณ์ น้ำมันปาล์ม จำกัด แสดงความคิดเห็นในมุมมองส่วนตัวว่าประเทศไทยเปิดเสรีเรื่องลานเทมากจนเกินไป ประมาณการณ์คร่าวๆแต่ละจังหวัดมีลานเทเกือบร้อยลาน เมื่อมีการเปิดเสรีใครใคร่จะทำก็ทำ จนลานเทเกลื่อนกลาดไปทั่วเมืองสิ่งที่ตามมาคือคุณภาพของผลผลิตกว่าจะถึงโรงงาน ก็สูญเสียไปมากแล้ว

                “ที่ผ่านมา หรือแม้แต่ปัจจุบันแปลกใจไหมว่า ทำไมลานเทสามารถซื้อผลผลิตปาล์มราคาสูงกว่าหน้าโรงงานได้ นั่นเพราะเขานำทะลายปาล์มมาผ่านกระบวนการที่จะได้มาซึ่งลูกร่วงเพราะราคาลูกร่วงสูงกว่าปาล์มทะลายนั่นเอง ผมเคยเห็นบางช่วงที่ผ่านมาราคาปาล์มทะลายกิโลกรัมละ 7 บาท แต่ราคาลูกร่วงอยู่ที่กิโลกรัมละ 14 บาท ผมถามตรงๆว่าภาครัฐเคยลงมาดูจุดนี้ไหม จริงๆแล้วควรมีข้อบังคับถ้าโรงใหญ่ซื้อปาล์มทะลาย โรงเล็กก็ต้องซื้อปาล์มทะลายด้วย หากรับซื้อแต่ลูกร่วงมาเกรงว่าอนาคตต่อไปเหล่าลานเทคงได้ทำตะแกรงสั่นกันแน่นอน เพราะทุกวันนี้ส่วนใหญ่ก็มีตะแกรงกันแล้วเพียงแค่ยังไม่สั่นเท่านั้นเอง หากยังปล่อยปะละเลยเรื่องนี้อยู่ ซ้ำร้ายอาจจะมีการพรมน้ำด้วยอย่างแน่นอน”

ทั้งนี้ ปฐมเหตุที่เป็นอุปสรรคใหญ่ที่สุดของเกษตรกรสวนปาล์มนั้น นอกจากเกษตรกรบางรายเองที่ตัดปาล์มดิบจำหน่ายแล้ว เกษตรกรที่ตัดปาล์มสุกมาจำหน่ายยังต้องเผชิญกับปัญหาจากถูกเอารัดเอาเปรียบโดยพ่อค้าคนกลาง หรือในวงการเรียกกันว่า “ลานเท” บางลานที่ไม่มีมาตรฐานในการรับซื้อ และไม่มีความชื่อสัตย์ต่ออาชีพของตนเอง

ลานเทมีหน้าที่รับซื้อปาล์มจากเกษตรกร แล้วนำไปขายต่อให้โรงงานอุตสาหกรรมแปรรูปปาล์ม เล่เหลี่ยมที่ลานเทบางลานใช้ คือ การโกงตาชั่ง ซ้ำร้ายกว่านั้นเมื่อชาวสวนตัดปาล์มมาขาย จะฉีกน้ำและทรายเข้าในผลปาล์ม เพื่อให้เมล็ดปาล์มส่วนที่ดี ที่เรียกกันว่า “ลูกร่วง” หลุดออกมาแล้วนำขายโรงงานเอง หรือบางลานสร้างตะแกรงไว้ เมื่อรับซื้อผลผลิตมาก็ทิ้งผลผลิตลงตะแกรงเกิดลูกร่วง จากนั้นก็ได้ปาล์มทะลายที่เหลือไม่ต่างจากซากทะลายเปล่าส่งเข้าโรงงาน ทำให้ผลผลิตปาล์มที่ชาวบ้านส่งมาขายเหลือแต่ปาล์มคุณภาพต่ำ เมื่อส่งไปเข้าโรงงานสกัดแล้วจะได้น้ำมันคุณภาพต่ำ โรงงานจึงกลับมากดราคารับซื้อจากชาวสวนอีกต่อ ส่วนลานเทนอกจากจะได้กำไรจากผลต่างราคารับซื้อขายแล้ว ยังได้กำไรจากการแอบลักลอบขายลูกร่วงของชาวสวนอีกต่อ

“ผมเองก็ต้องการให้ราคาปาล์มน้ำมันอยู่ที่ 7 บาท เพราะนั่นจะช่วยให้ระบบต่างๆในภาคอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันเดินสะดวกขึ้น แต่เมื่อเราได้ผลผลิตที่ด้อยคุณภาพเข้ากระบวนการหีบ ต้นทุนในกระบวนการสูงขึ้น ถามว่าโรงงานจะอยู่ได้ไหม ก็ไม่ได้เช่นกัน ดังนั้นรัฐควรมีกฎข้อบังคับตั้งแต่โรงงานลงมาเลยดีกว่าสมมติว่ากำหนดไปเลยให้ที่ 17% ยืนพื้นเป็นมาตรฐานไว้ถ้าโรงไหนทำไม่ถึงต้องให้หยุดปรับปรุง ผมมีประสบการณ์ทำงานอยู่กับโรงงานอ้อยเขามีระบบ CCS. โรงไหนทำไม่ถึง 10 CCS.โรงนั้นจะถูกปรับตาม CCS.ที่ขาดไป ยกตัวอย่างโรงงาน ก.รับซื้ออ้อยทุกมาตรฐานเลย ไม่คัดแยกประเภทอ้อยเผาตอ หรือ อ้อยสด จากนั้นนำมาเข้ากระบวนการหีบผลออกมาได้เพียง 9 CCS. ซึ่งราคากลางหรือมาตรฐานต้องได้ไม่ต่ำกว่า 10 CCS. จะต้องเสียค่าปรับ ในขณะที่โรงงาน ข.หีบแล้วได้มากกว่า 10 CCS. ก็สามารถได้เงินเพิ่มตาม CCS. ที่เพิ่มขึ้น

ลานเทเองจะเป็นอะไรมากไหมหากไม่ทำตะแกรงแยกลูกร่วง ไม่ทำให้เกิดลูกร่วงผิดธรรมชาติ ผมมองว่าถ้ามีกฎตรงนี้จะช่วยให้ส่วนที่เราสูญเสียไปก็จะได้กลับมา”

เมื่อมีกฎและข้อบังคับในส่วนของลานเท และโรงงานแล้ว ในส่วนของเกษตรกรเองก็ต้องเข้มงวด เกษตรกรไม่ควรใจง่ายเกินไป เห็นเพื่อนปลูกก็ปลูก ซึ่งนั่นจะส่งผลให้เกิดความผิดพลาดหลายๆอย่างทั้งเรื่องสายพันธุ์ การจัดการสวน และการเก็บเกี่ยวผลผลิต ที่ผ่านมาหน่วยงานที่เกี่ยวข้องแต่ละพื้นที่ได้ส่งนักวิชาการ หรือผู้เชี่ยวชาญเข้าไปดูบ้างหรือไม่ว่าเกษตรกรปลูกแล้วได้ผลผลิตดีไหมโดยเฉพาะภาคอีสาน ตอนนี้นักวิชาการมีแต่คัดค้านเพียงอย่างเดียว ยกตัวอย่าง การปลูกปาล์มน้ำมันที่หนองเสือช่วงแรกก็มีนักวิชาการคัดค้านว่าปลูกไม่ได้เพราะดินเปียวเกิน หรือ ตอนนี้ปลูกที่ภาคอีสาน ก็ค้านว่าไม่ได้ที่มันแล้ง ปริมาณฝนไม่พอ หรือแม้กระทั่งภาคเหนืออย่าง จ.เชียงราย ก็บอกว่าปลูกไม่ได้เช่นกันเพราะอากาศเย็นหนาวเกินไป แต่ลองตรวจสอบดูจะรู้ว่าปัจจุบันนี้พวกเขาเหล่านั้นปลูกกันมาเกือบ 10 ปี แล้ว และได้ผลผลิตดีเป็นที่น่าพึงพอใจมาก

“จริงๆนักวิชาการไม่ต้องมาเบรก ให้คิดว่าเกษตรกรในพื้นที่นั้นๆอยากจะปลูกก็ไปหาแนวทางมาว่าความเป็นไปได้มากน้อยแค่ไหน มีที่รับซื้อไหม แนะนำเขาอย่างถูกวิธี ทำให้ในพื้นที่ปลูกนั้นให้ได้แล้วหากประสบความสำเร็จเกษตรกรมีอาชีพที่มั่นคง มีรายได้ ผลงานนั้นก็คือของคุณ”

สำหรับเรื่องของความชื้นสัมผัส ยกตัวอย่าง ที่ผ่านมามีหลายท่านบอกว่า จังหวัดชลบุรี ความชื้นสัมผัสไม่พอ ต่อมาเกษตรกรมีระบบการจัดการที่ดีจนบางสวนสามารถเก็บผลผลิตได้เฉลี่ย 4-5 ตัน/ไร่/ปี จากจังหวัดชลบุรีไปที่ภาคอีกสานจะบอกว่าไม่มีความชื้นก็ไม่ใช้โดยสิ้นเชิง เพราะภาคอีสานจะได้รับอิทธิพลความชื้นมาจากแม่น้ำโขงและฝั่งลาว เมื่อลองสังเกตดีๆสวนปาล์มน้ำมันส่วนใหญ่อยู่แถบบริเวณทะเล ซึ่งจะมีความชื้นมาก สำหรับในเขตภาคอีสานเลาะแถบแม่น้ำโขงสามารถปลูกได้ทั้งนั้น

 ต่อมามองถึงสภาพการผลิตแต่ละพื้นที่ถึงภาคอีสานจะสามารถปลูกปาล์มน้ำมันได้ แต่จะคาดหวังให้ได้ผลผลิตเหมือนภาคใต้คงเป็นไปไม่ได้ แต่ถ้าเกษตรกรใส่ใจ การจัดการดี น้ำและปุ๋ยเพียงพอ เก็บผลผลิตเฉลี่ย 3 ตัน/ไร่ ถือว่าเขาประสบความสำเร็จแน่นอน

“สำหรับการแนะนำเกษตรกรเรื่องของสายพันธุ์ตอนนี้ไม่มีใครเด่นกว่าใครสิ่งที่ผมแนะนำทุกครั้งที่มีโอกาสคือคุณจะซื้อพันธุ์อะไรก็แล้วแต่ที่เป็นลูกผสมเทเนอรา แต่อย่างซื้อเพียงแค่เป็นเทเนอรา แต่ให้ซื้อชื่อมาด้วย ยกตัวอย่าง ลูกผสมเทเนอรา บริษัท ก. เป็นต้น”

(อ่านต่อตอนที่ 3 (จบ))